Akumulatory samochodowe

Prąd rozruchowy

Prąd pobierany z akumulatora zależy od konstrukcji rozrusznika. Im większe jest zapotrzebowanie na moc mechaniczną rozrusznika, tym większe natężenie prądu (przy założeniu stałego napięcia akumulatora). Oznacza to, że samochody wyposażone w silniki o większej pojemności i liczbie cylindrów, stawiające większy opór podczas rozruchu, z reguły wymagają akumulatorów o większym maksymalnym prądzie rozruchowym.

Zastosowanie akumulatora zdolnego dostarczyć prąd o natężeniu większym niż wymagane nie ma żadnych negatywnych konsekwencji, natomiast zbyt niski maksymalny prąd rozruchowy oznacza, że akumulator będzie permanentnie przeciążany, co może szybko doprowadzić do uszkodzenia, przegrzania lub głębokiego rozładowania przy próbie uruchomienia silnika.

Pojemność elektryczna

Pojemność określa ilość energii, którą może zgromadzić akumulator. Jednostką pojemności elektrycznej jest amperogodzina [Ah] lub jej wielokrotność (podwielokrotność). Pojemność 50 Ah oznacza, że z akumulatora można pobierać prąd o natężeniu 1 A w czasie 50 h. Dwukrotne zwiększenie natężenia prądu spowoduje w przybliżeniu dwukrotnie szybsze rozładowanie akumulatora i odwrotnie.

Dobranie akumulatora o odpowiedniej pojemności jest bardzo ważne. Jeśli pojemność będzie zbyt mała, akumulator może rozładować się po kilku próbach uruchomienia silnika. Z reguły w samochodach wyposażonych w system start-stop pojemność akumulatora jest większa, gdyż duża liczba cykli włączenia/wyłączenia, rozdzielonych stosunkowo krótkimi okresami ładowania akumulatora przez alternator, doprowadziłaby do szybkiego rozładowania akumulatora o małej pojemności.

Czy wybranie akumulatora o pojemności większej niż akumulatora fabrycznego jest błędem? To zależy od wydajności układu ładowania w samochodzie. Gdyby akumulator pozostawał niedoładowany, uległby szybkiemu zużyciu ze względu na postępujące zasiarczenie płyt. W rzeczywistości współczesne samochody osobowe są wyposażane w wydajne alternatory, które mogą bez problemu dostarczyć energię wystarczającą do naładowania akumulatorów o dowolnej dostępnej pojemności. Jedyną wadą akumulatora o większej pojemności jest wyższa cena zakupu.

Na rynku dostępne są akumulatory pochodzące od różnych producentów, produkowane z wykorzystaniem wielu technologii, czasami nadających produktom unikalne, pożądane w pewnych warunkach cechy.

Akumulatory kwasowo-ołowiowe

Ta konstrukcja jest od dziesięcioleci podstawą produkcji akumulatorów rozruchowych dla przemysłu motoryzacyjnego. Opiera się ona na wykorzystaniu zestawów płyt wykonanych z ołowiu i dwutlenku ołowiu zanurzonych w płynnym elektrolicie (roztworze kwasu siarkowego). Prosta i tania konstrukcja ma kilka wad: głębokie rozładowanie skutkuje nieodwracalnym uszkodzeniem akumulatora, a płynny elektrolit może wyciec, jeśli akumulator zostanie fizycznie uszkodzony albo odwrócony.

Akumulatory żelowe

W akumulatorach żelowych elektrolit nie jest cieczą, lecz żelem, nie ma więc ryzyka wycieków. Można je montować w każdym położeniu i pod dowolnym kątem. Akumulatory te są odporne na głębokie rozładowanie i doskonale nadają się do stosowania w pojazdach używanych sezonowo (np. w motocyklach).

Akumulatory EFB (ang. Enhanced Flooded Battery)

W tej konstrukcji warstwa wełny poliestrowej pokrywającej dodatnie płyty akumulatorów poprawia ich wytrzymałość i odporność na pracę w trudnych warunkach. Akumulatory EFB mają lepszą zdolność akumulowania ładunku i pracują stabilnie w otoczeniu o wysokiej temperaturze. Nadają się one do stosowania w pojazdach mocno obciążanych, również tych z systemem start-stop.

Akumulatory AGM (ang. Absorbent Glass Mat)

W akumulatorach AGM maty wykonane z włókna szklanego są nasączane płynnym elektrolitem. To rozwiązanie znacznie poprawia wydajność akumulatorów, wydłuża ich żywotność i sprawia, że stają się one odporniejsze na pracę w niekorzystnych warunkach (np. wibracje, zmiany temperatur). Tę technologię wykorzystuje się m.in. w akumulatorach do motocykli, skuterów i samochodów z systemem start-stop oraz z rekuperacją energii.

Rozmieszczenie zacisków

Akumulatory występują w dwóch wariantach: ze słupkiem bieguna dodatniego umieszczonym po prawej lub po lewej stronie obudowy. Klient, który kupi niewłaściwy wariant, na pewno wróci z żądaniem wymiany, bo praktycznie nie ma możliwości przekrzyżowania przewodów w samochodzie tak, żeby dosięgnęły odpowiednich słupków w źle dobranym akumulatorze.

Warto zwrócić na to uwagę klientowi, ponieważ próba odwrotnego połączenia akumulatora skończy się w najlepszym wypadku przepaleniem bezpieczników, a w najgorszym – uszkodzeniem urządzeń elektronicznych zamontowanych w pojeździe.

Bezpieczeństwo

Praktycznie każdy warsztat sprzedający akumulatory obsługuje także zwroty akumulatorów używanych. Wymusza to system kaucyjny, który powstał po to, aby niebezpieczne substancje (ołów, kwas siarkowy) nie zanieczyszczały środowiska.

Mając do czynienia z akumulatorami pochodzącymi z demontażu, trzeba pamiętać o zachowaniu szczególnej ostrożności, gdyż samochodowe akumulatory mogą być nieszczelne. Niewielkie pęknięcia mogą się rozszczelniać tylko przy specyficznym naprężeniu obudowy akumulatora (np. przy trzymaniu za uchwyt podczas przenoszenia), dlatego brud na obudowie może zawierać kwas siarkowy. Dobrą praktyką jest praca w rękawicach gumowych albo gumowanych oraz okularach ochronnych i ostrożne oczyszczenie akumulatora przyjmowanego w rozliczeniu.

Widoczne wycieki z akumulatora należy zneutralizować. Można w tym celu użyć substancji o odczynie zasadowym, wapna, węglanu wapnia albo specjalnych preparatów przeznaczonych dla warsztatów samochodowych. Mają one postać piany barwiącej się w kontakcie z kwasem, co ułatwia odnalezienie nieszczelności. Dobrą praktyką jest gromadzenie zużytych akumulatorów w szafach (regałach) wyposażonych w wanny ociekowe wykonane z materiału odpornego na działanie kwasu.

Akumulatory zdemontowane z pojazdów mogą być częściowo naładowane, więc przypadkowe zwarcie wyprowadzeń grozi nagłym wzrostem temperatury przedmiotu powodującego zwarcie oraz samego akumulatora, a w konsekwencji rozszczelnieniem obudowy, wyciekiem, a nawet pożarem. Dlatego akumulatory przeznaczone do recyklingu powinny być przechowywane w sposób wykluczający zwarcie. Wyprowadzenia można zabezpieczać, naciągając na nie kawałki rurki z elastycznego tworzywa sztucznego.

Więcej artykułów na: https://elit-news.pl/

Piotr Kołaczek