Czynsze pójdą w górę

Już dziś zadłużenie lokatorów w spółdzielniach i wspólnotach mieszkaniowych przekracza 1 miliard złotych. Jeśli rządowy projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zostanie zmieniony, to od stycznia można się spodziewać podwyżek czynszów. A to oznacza lawinowy wzrost liczby dłużników.

Stare długi

Ponad 50 prezesów spółdzielni mieszkaniowych z województwa opolskiego, śląskiego, dolnośląskiego i wielkopolskiego naradzało się niedawno pod Opolem na jeden temat: jak poradzić sobie z dłużnikami. Mają z nimi sporo problemów: sprawy sądowe ciągną się latami, skuteczność komorników - według raportu NIK - nie przekracza 36 proc., a nakazanych eksmisji wykonać nie sposób, bo brakuje lokali zastępczych.

- W spółdzielniach, które należą do naszego związku, te zaległości wynoszą od 4 proc. do 15 proc. rocznych naliczeń czynszu, przy czym dominują długi starsze, wynoszące 3 miesiące i więcej. To już stanowi zagrożenie dla funkcjonowania spółdzielni - mówi Tadeusz Jerzyk, prezes zarządu Regionalnego Związku Rewizyjnego Spółdzielczości Mieszkaniowej w Opolu.

Płaćcie podatek

Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe były dotychczas co roku zwalniane z podatku dochodowego. W rządowym projekcie ustawy zwolnienie to ma być już wprowadzone na stałe, ale dotyczyć ma tylko dochodów z gospodarki mieszkaniowej. Jeśli więc projekt ustawy nie zostanie zmieniony, to od dodatkowych dochodów trzeba będzie zapłacić 19 proc. podatku. Czasu na zmianę projektu zostało już niewiele, bo wszelkie ustawy podatkowe muszą być opublikowane w Dzienniku Ustaw do 30 listopada.

Jeśli więc pojawią się nowe podatki, to zarządom spółdzielni pozostanie albo ograniczyć jeszcze bardziej niezbędne remonty - co będzie prowadziło w konsekwencji do pogorszenia stanu technicznego budynków - albo podwyższyć czynsze. Ale to doprowadzi do zwiększenia liczby lokatorów niepłacących czynszu. I koło się zamyka.

I spółdzielnie, i wspólnoty łatają dziurawe budżety jak mogą. Jedne zarabiają dzierżawiąc grunty, inne wynajmując ściany budynków agencjom reklamowym, często też - zwłaszcza w wielkich śląskich blokowiskach - wynajmują pomieszczenia chętnym na działalność gospodarczą. Zarobione w ten sposób środki przeznaczane są na utrzymanie budynków. Z czynszów pieniędzy nie wystarcza, bo skala zadłużenia lokatorów jest ogromna. Już w tej chwili według danych GUS zaległości w opłatach czynszowych przekroczyły 1,08 mld złotych.

Dłużnik w rejestrze

Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe stanowią spore grono podmiotów korzystających z Krajowego Rejestru Długów. W naszym regionie zdecydowały się na to m.in.spółdzielnie z Gliwic i Tychów, które zgłaszają niesolidnych płatników czynszu do rejestru. Na skutek zgłoszenia lokatorzy zalegający z czynszem nie mogą już liczyć na zakupy na raty, usługę internetu, kablówki, telefon komórkowy z abonamentem - odbiorca tych usług musi rzetelnie płacić rachunki. - Na podstawie informacji napływających ze spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych szacujemy, że tylko jedna trzecia dłużników to osoby znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej, reszta to ci, którzy pieniądze mają, ale nie płacą z wyrachowania - mówi Adam Łącki, prezes zarządu Krajowego Rejestru Długów.

Dodaje jednak, że każda podwyżka czynszu, zwłaszcza znacząca, powoduje, że zwiększa się liczba tych, którzy po prostu nie są w stanie go płacić.