Dobry klimat, dobre wyniki

Sejm poprzedniej kadencji uznał, że dialog w przedsiębiorstwach między zarządzającymi a załogą kuleje i dlatego wymaga wzmocnienia. Tak narodziła się wdrażana teraz w życie idea rad pracowników, które coraz liczniej powstają. Mają one prawo do informacji o sytuacji firmy i swój głos doradczy wobec rozwiązań proponowanych przez zarządzających.

Taka informacja bywa wielce przydatna. Niewiedza załogi o stanie przedsiębiorstwa zachęca właścicieli, zwłaszcza małych firm, do fałszowania informacji na temat zakładu. Strasząc słabą kondycją - zmuszają pracowników do jeszcze wydajniejszej pracy przy mniejszych zarobkach. Nieuczciwych pracodawców, pogrywających na nosie członkom załogi, nie brakuje, dlatego NSZZ "Solidarność" organizuje teraz szkolenia pod hasłem: "O czym wiedzieć powinna rada pracowników, zanim podpisze porozumienie z pracodawcą? "

Rady pracowników mają zapewnić załogom prawo do rzetelnej informacji i konsultacji najważniejszych decyzji zapadających w firmie. - Pracownicy powinni znać zamiary pracodawcy, chociażby w kwestii zatrudnienia - zauważa Zbigniew Kruszyński, członek prezydium Komisji Krajowej ds. polityki społecznej NSZZ "Solidarność", członek Komisji Trójstronnej.

Wielu związkowców chwali sobie rozwiązanie w postaci rad pracowników - zmusza ono pracodawców do uchylenia rąbka tajemnicy o kondycji i prawdziwych możliwościach firmy. wiedzieć:

x Rady pracowników mogą od 25 maja powstawać w przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej 100 pracowników, przy załodze do 250 osób, rada ma 3 członków, w firmach z 251-500-osobową załogą - 5, a powyżej 500 osób - 7.

x W mniejszych firmach, które liczą od 50 do 99 osób, rady będą tworzone później, od 2008 roku.

x W ciągu 4 miesięcy od wejścia w życie ustawy, a więc do 25 września br., pracodawcy muszą poinformować pracowników o tym, że mają prawo powołać radę. Jeśli pracownicy wyrażą taką wolę, wówczas najpóźniej do 25 listopada 2006 r. muszą zorganizować wybory członków rady.

x Jeśli w firmie działa organizacja związkowa obejmująca co najmniej 7 proc. pracowników - desygnuje ona członków załogi do rady pracowników, ona też utrzymuje radę.

x Gdy w firmie nie ma związków, o powstaniu rady decydują pracownicy. To oni muszą zgłosić wniosek w tej sprawie do pracodawcy. Aby taki wniosek był sporządzony zgodnie z prawem, musi się pod nim podpisać 10 proc. załogi.

- Przedsiębiorcy nie boją się informacji i konsultacji. Przepływ informacji wytwarza lepszy klimat w przedsiębiorstwie, poprawia jego efektywność - uważa Jacek Męcina, dyrektor ds. dialogu i stosunków pracy z Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych "Lewiatan".

Obowiązki szefa

Pracodawca zobowiązany jest do przekazywania radom informacji dotyczących: działalności i sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa, stanu, struktury, przewidywanych zmian odnośnie zatrudnienia, działań, które mogą powodować istotne zmiany w organizacji pracy lub podstawach zatrudnienia. Musi on również, zgodnie z ustawą, prowadzić konsultacje z pracownikami odnośnie wymienionych wyżej kwestii. Uniemożliwienie przez pracodawcę tworzenia rad pracowniczych w firmie, odmowa przekazywania im niezbędnych informacji lub prowadzenia konsultacji zagrożona jest ograniczeniem wolności lub grzywną.