Interesy gmin z firmami prywatnymi nie zawsze dobrze się kończą

Rząd podpisał w końcu rozporządzenia wykonawcze do ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym, uchwalonej jesienią ubiegłego roku. Cieszy to samorządowców, którzy z powodu niejasnych reguł gry bali się dotąd wchodzić w interesy z udziałem prywatnego kapitału.

Galeria przy targu

Pomysłów na wspólne przedsięwzięcia publicznej władzy i prywatnego kapitału nie brakuje. Na przykład w Lublińcu na bazie nowych przepisów ma powstać rodzaj ekskluzywnej minigalerii. Plan jest taki: w pobliżu miejskiego targowiska miałby stanąć elegancki pawilon, w którym działałyby butiki i inne sklepy z ofertą z wyższej półki.

- Miasto wzięłoby na siebie kwestie organizacyjne i prawne. Ale to biznesmeni musieliby założyć spółkę do budowy i zarządzania galerią. Samorząd byłby jej udziałowcem, ale tylko na pierwszym etapie - po to, by pomóc w zdobyciu unijnych środków. Po pięciu latach byśmy się wycofali - mówi o projekcie burmistrz Józef Kazik. - Moglibyśmy sprawę przyśpieszyć, ale nie chcemy się za bardzo angażować. Przykłady z ościennej Opolszczyzny działają na nas odstraszająco.

Stracili wszystko

Faktem jest, że opolscy samorządowcy robiący interesy z prywatnymi firmami mają dziś prokuratorskie zarzuty. Najgłośniejszy był przykład spółki Dobre Domy Opole (DDO), która miała wybudować osiedle mieszkaniowe. Miasto Opole wzięło 49 procent udziałów, wnosząc w aporcie grunt wart 2,5 mln zł. Potem, gdy spółka popadła w kłopoty, pożyczyło jej kolejne 2 miliony. Straciło wszystko. Gdy spółka DDO została postawiona w stan upadłości, władze Opola próbowały odzyskać od syndyka przynajmniej pożyczkę. Bezskutecznie - sąd uznał, że miastu nic się nie należy, bo jako udziałowiec spółki nie jest jej wierzycielem. Gospodarze Opola z czasów zawiązywania spółki DDO są dziś oskarżeni o zawarcie niekorzystnej dla miasta umowy.

Kara w zawieszeniu

Podobny kiepski interes zrobiło miasteczko Głuchołazy, które weszło w spółkę mającą zbudować aquapark. W zamian za 30 procent udziałów wniosło do spółki baseny w zdrojowej części miasta. Aquapark nie powstał, a spółka też została postawiona w stan upadłości. Miasto odzyskało atrakcyjne działki, ale dopiero po kilku latach sądowych przepychanek. Były burmistrz, który forsował projekt, został już skazany za niegospodarność na karę więzienia w zawieszeniu.

Ucieczka przed upadłością

Pouczający jest też przypadek Prudnika. Miasto chciało uratować przed upadłością miejscową fabrykę obuwia z 300 miejscami pracy i w tym celu założyło miejską spółkę do produkcji butów. Należąca do skarbu państwa fabryka wniosła maszyny i załogę, a miasto gotówkę. Interes miał być pewny, bo samorząd objął 51 procent udziałów i tym samym zachował kontrolę nad spółką. Nic to nie dało: obie spółki, miejska i państwowa, zbankrutowały. Ludzie i tak stracili pracę, a miasto wpakowało w interes 1,5 mln zł. Sprawą zajęła się Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, prokuratura oskarżyła burmistrza o działanie na szkodę gminy. Ten nie próbował się bronić: przyznał się do winy i dobrowolnie poddał karze. Skończyło się grzywną i wyrokiem więzienia w zawieszeniu. Zachował też stanowisko, bo przestępstwo uznano za nieumyślne.