Kredytowe zwyczaje

Jak uniknąć zaciągania niekorzystnych kredytów? Teoretycznie wystarczy zadać kilka prostych pytań. W praktyce okazuje się to dla wielu osób za trudne. W efekcie co dziesiąta polska rodzina ma kłopot ze spłacaniem zobowiązań. A poziom edukacji reszty społeczeństwa pozostawia wiele do życzenia.

Takie wnioski można wysnuć na podstawie badań CBOS wykonanych na zlecenie Związku Banków Polskich.
Pierwszym grzechem polskiego pożyczkobiorcy jest pęd do szybkiego załatwienia pożyczki. Jak odpowiedzieli ankietowani przez CBOS wyższa rata za „łatwiejszy” kredyt to interes do zaakceptowania dla wielu z nas.

Gdyby szybsze załatwienie kredytu kosztowało nas miesięcznie 1 zł to 76,3 proc. badanych zdecyduje się na wyższą ratę. Kwota symboliczna – można powiedzieć, ale... Podwyżka raty o 5 zł za „udogodnienia” jest do zniesienia dla 60 proc. badanych. A wyższe raty aż o 15 zł gotowych jest płacić 42 proc. ankietowanych. Byle szybciej załatwić sprawę pożyczki. Skąd takie wyniki? Może z faktu, że co piąta osoba spotkała się w instytucjach finansowych z odmową kredytu.

Grzech drugi to brak... wiedzy. Z badań wynika, że określenie „ROCZNEJ RZECZYWISTEJ STOPY OPROCENTOWANIA” – jest absolutnie niezrozumiałe dla 39,8 proc. ankietowanych. W pozostałych odpowiedziach – dominowały błędy. Poprawnie odpowiedziało na to pytanie ok. 20 proc. respondentów. Tymczasem każdy urzędnik w banku, spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej ma obowiązek odpowiedzi na zadawane pytania. Ale trzeba zapytać.

– Musimy jako konsumenci być czujni – ostrzega Maciej Kossowski z doradztwa finansowego Expander. – Na przykład jeden z banków promuje kredyt świąteczny bez żadnych odsetek. To typowy trik stosowany przez banki. Odsetki zastępuje prowizja, która w tym przypadku odnośnie kredytobiorców niebędących klientami banku sięga 13,99 proc.

Grzech trzeci, czyli zastaw się, a postaw się. Blisko co piąty spłacany w ciągu ostatniego roku kredyt przeznaczony był na zakup sprzętu AGD, RTV, mebli oraz innych rzeczy związanych z wyposażeniem domu. Niewiele mniejsza liczba spłacanych kredytów przeznaczona była na remont lub modernizację mieszkania (17,7 proc.), czy też na zakup samochodu (15,7 proc.). Jednocześnie aż dwie trzecie badanych deklaruje, że gdyby nie kredyt – zrezygnowaliby z zakupu, na który ich po prostu nie stać.

Najbardziej niepokoi jednak kolejny powód zaciągania zobowiązań. Jest to tzw. przeżycie, czyli bieżące, najpilniejsze potrzeby takie jak żywność, środki czystości, rachunki. Na ten cel wykorzystywanych jest 13,4 proc. kredytów. 2,6 proc. pożyczek ma na celu spłatę wcześniejszych zobowiązań.