Mieszkanie do wzięcia za półdarmo?

Ponad 900 tysięcy rodzin w Polsce skorzysta z rozwiązań znowelizowanej ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Ci się cieszą, że wykupią zajmowane spółdzielcze mieszkanie za ułamek wartości. Reszta, czyli ponad 2,4 mln lokatorów własnościowych "M" zgrzyta zębami - oni za swoje lokum musieli wyłożyć grubą gotówkę. Prezesi spółdzielni łapią się za głowę i pytają, jak posłowie rozdający lekką ręką spółdzielcze pieniądze widzą przyszłość ewidentnie niekonstytucyjnej ustawy.

Posłowie przegłosowali nowelizację ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Ułatwia ona przekształcenie mieszkań lokatorskich w pełną własność. W latach 70. i 80. spółdzielnie budowały mieszkania z kredytu, który członkowie spółdzielni spłacali w czynszu. Połowa tego kredytu została umorzona przez państwo wobec spółdzielni, ale nie jej lokatorom. Jeśli będą chcieli przejąć mieszkanie na pełną własność, musieliby jedynie oddać część umorzonego kredytu po cenie nominalnej, czyli takiej, po której spółdzielnia spłacała kredyt. To dziś kilkanaście-kilkaset złotych.

Ustawa daje też spółdzielcom wgląd w dokumentację dotyczącą nieruchomości, zakazuje wyboru do rad nadzorczych pracowników spółdzielni, a także daje możliwość podejmowania uchwał o podziale spółdzielni przez jej członków. Halina Baczyńska, wiceprezes Spółdzielni Mieszkaniowej Silesia w Katowicach, zastanawia się, kto poniesie koszty związane z nowym podziałem geodezyjnym, jeżeli zajdzie konieczność podziału nieruchomości na pojedyncze budynki? Takie i inne przepisy nowej ustawy już na etapie prac nad nią rodziły wątpliwości.

Moim zdaniem zmiany, które wprowadza znowelizowana ustawa, są sprzeczne z konstytucją - uważa Stanisław Kukuryka, prezes Polskiego Towarzystwa Mieszkaniowego.

Obawia się on, że ustawa utrudni władzom spółdzielni właściwe gospodarowanie mieniem, a wyodrębnienie minispółdzielni będzie sprzyjać powstawaniu w naszych osiedlach slumsów. Ustawa ma jeszcze przejść przez Senat i tam zostanie jeszcze uzupełniona.

- Chcemy, żeby osoby, które wcześniej wykupiły własnościowe prawo do lokalu, mogły mieć odpisane na konto przyszłego funduszu remontowego część zapłaconej kwoty wykupu - tłumaczy śląski poseł PiS Grzegorz Tobiszowski, wiceszef sejmowej komisji infrastruktury.

Manipulacji przy funduszu remontowym najbardziej boją się spółdzielcy śląscy. Dziś najważniejsze są dla nich modernizacje osiedli. Według pracowników Górniczej Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego im. Staszica w Wodzisławiu Śląskim, z remontami i podziałem wydatków na różnych mieszkańców może być problem. Dlatego władze spółdzielczości zastanawiają się, czy nie zaskarżyć ustawy do Trybunału Konstytucyjnego.

Pomysłodawcy nowelizacji ustawy z PiS-u uważają, że ustawa pomoże spółdzielniom. Umożliwi np. występowanie zarządom spółdzielni do sądów w sprawie gruntów, na których stoją bloki, a których właściciel jest nieustalony. Zdaniem posła Tobiszowskiego, sądy po zbadaniu sprawy będą wpisywały spółdzielnie do księgi wieczystej. Dopiero wtedy i spółdzielnie, i spółdzielcy mogą mówić o pełnoprawnej własności swego "M".