Nieapetyczne, bo rakotwórcze

Sanepid wycofuje ze śląskich sklepów sosy, które zawierają rakotwórcze substancje – sos śmietanowo—pomidorowy i salsa-mexicana Knorra. Kilkadziesiąt pojemników usunięto już dyskretnie z supermaketu Real i hurtowni Makro-Cash w Zabrzu, a także z mniejszych punktów handlowych w Mikołowie i Tychach. Akcja trwa nadal. W Polsce wycofano już 30 tys. tych sosów.

Wyłapujemy partie, w których stwierdzono obecność barwnika para-red, szkodliwego dla zdrowia. Dostał się tam ze skażonymi przyprawami. Podejrzewamy, że producenci, między innymi z krajów byłego Związku Radzieckiego, w tym z Uzbekistanu, chcieli nadać przyprawom ładniejszy kolor i wykorzystali sztuczne barwniki. To jest zakazane – mówi Józef Lipa, kierownik działu higieny żywności w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Katowicach.

Sosy o kodach L5083 oraz L5047 sprzedaje się w całej Polsce. Sporo ich trafiło także do województwa śląskiego. Inspektorzy sanitarni apelują, żeby detaliczni sprzedawcy oddawali je do hurtowni, a nabywcy dla własnego bezpieczeństwa – wyrzucali na śmieci. Jeść ich nie wolno.
Zgodnie z datą przydatności do spożycia, ostre sosy mogły stać na półkach długo, aż do marca 2007 roku. Teraz znikają. Trafiają do firmy Unilever Polska, która sprowadziła je do kraju. Ale to właśnie Unilever odkrył, że sosy zawierają skażone substancje, które znalazły w przyprawach pochodzących z Rosji, Uzbekistanu i Hiszpanii.

Okazało się, że badania przedstawione przez tamtych dostawców są nieprawdziwe. 28 maja Komisja Europejska wydała nakaz wycofania ze sprzedaży wszystkich podejrzanych produktów. Chodzi o paprykę chili, kurkumę i olej palmowy.

– Być może te przyprawy są rakotwórcze, chociaż ilość szkodliwych substancji jest minimalna. Ale ważne jest również to, że użyte barwniki są syntetyczne, a więc żywność jest zafałszowana – tłumaczy Wojciech Tomczak, rzecznik Unilver Polska.

Trudno stwierdzić, jak bardzo sos ze sztucznym barwnikiem może nam zaszkodzić. Nie ma jeszcze odpowiednich badań, będą za około dwa miesiące. Wiadomo jedynie, że barwnik, nadający żywności intensywny, czerwony kolor, jest rakotwórczy.

– Nie wszystkie kraje uległy panice, w Wielkiej Brytanii nie wycofano sosów – dodaje Tomczak. – Ale wiemy, że informacja o skażeniu rakotwórczym zniechęci klientów do produktu. To nie brzmi apetycznie.

Supermarkety Real w Polsce nie wahały się z decyzją. W Zabrzu usunięto 47 pojemników skażonych sosów.

– Wycofaliśmy ze sprzedaży dwie partie sosów Knorra, w których stwierdzono obecność para-red. W Polsce są to na razie jedyne towary, które nakazano wycofać. Zwróciliśmy się natychmiast do Głównego Inspektora Sanitarnego z prośbą o podanie listy produktów, które są potencjalnie niebezpieczne – wyjaśnia Isolda de Saint-Paul ze spółki Real.

Dostawcy muszą teraz do sklepów dostarczać wyniki aktualnych badań na obecność substancji rakotwórczych w sosach i przyprawach. Wykonują je na własny koszt w wyznaczonych laboratoriach. „Prymat” w Jastrzębiu Zdroju jest na to przygotowany.

– Nasze przyprawy zbadaliśmy w akredytowanym laboratorium w Hamburgu. Chodziło nam o wszystkie rodzaje papryk i inne produkty, podejrzane o to, że mogą zawierać sztuczne barwniki. Ale nasi producenci ich nie używają. Otrzymaliśmy potwierdzenie, że mamy zdrowe przyprawy – zapewnia Nela Węglowska z „Prymatu”.

Na sosach się nie skończy. Główny Inspektorat Sanitarny informuje DZ o kolejnych produktach sprzedawanych w Polsce, w których wykryto rakotwórczy składnik. Chociaż obowiązek kontroli swoich towarów należy do przedsiębiorcy, bywa to zawodne. Polska otrzymała informacje o podejrzanych produktach nie od nich, ale od Komisji Europejskiej. Podejrzane przyprawy można jeszcze spotkać w sklepach.