Podatkowy zawrót głowy

Właściciele prywatnych firm twierdzą, że nowa ustawa jest skomplikowana i niejasna. Problemy z interpretacją mają specjaliści skarbowi. Konsumentów przeraża wzrost cen oraz obawy o to, że mogą zapłacić w jej wyniku podwójny podatek.

Ustawa o podatku VAT od towarów i usług została opublikowana w marcu tego roku. Zaczęła obowiązywać od 1 maja. Jej wejście w życie było związane z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej.

- To bardzo skomplikowana ustawa. Nie wiadomo jak rozumieć poszczególne przepisy dotyczące opodatkowania. Już kilkakrotnie zwracaliśmy się z prośbą do Urzędu Skarbowego o wyjaśnienie różnych kwestii, choćby opłat za czynsz od garaży i lokali użytkowych czy przekształcenia prawa własności do lokalu. To istotne dla mieszkańców, bo przecież większy podatek oznacza wzrost cen — wyjaśnia Ewa Zawierucha, główny księgowy SM „Metalurg” w Dąbrowie Górniczej.

Kontrowersje wzbudzały początkowo też kwestie zakupu nowych mieszkań. Przed 1 maja zakup mieszkań na rynku wtórnym był zwolniony z podatku VAT i tak jest dotąd. Natomiast przy zakupie nowego mieszkania trzeba zapłacić tak jak wcześniej, 7 proc. VAT od takiej transakcji. Przy założeniu, że średnio 1 m mieszkania na Górnym Śląsku kosztuje 2 tys. zł, przy zakupie mieszkania 60-metrowego VAT wynosi on 8,4 tys. zł i kupujący nie mogą go potem odliczyć. Nabywcy obawiali się więc, że będą w takiej sytuacji płacić podwójny podatek VAT.

- Absolutnie nie jest to możliwe — uspokaja Grażyna Piechota, rzecznik prasowy katowickiej Izby Skarbowej. — Ustawa nie zmieniła zasad opodatkowania, zmieniła jedynie stawki podatkowe. Przy czym osoby, które kupują mieszkanie płacą tyle samo co dotychczas. Stawki zmienione mogą dotyczyć tych osób, które remontują mieszkanie. Już pojawiły się plany zmiany ustawy, tak by można było sobie odliczyć podatek VAT, od przeprowadzonych remontów mieszkania.

Specjaliści prawa skarbowego, potwierdzają, że ustawa o podatku VAT jest trudna i wiele przepisów trudno w sposób jednoznaczny zinterpretować. Ma z nią problemy nie tylko branża budowlana, ale i większość prywatnych przedsiębiorców. W tym roku służby skarbowe na terenie województwa śląskiego udzieliły już 3 tys. porad na temat interpretowania przepisów. W tym ponad 1700 dotyczyło wyłącznie ustawy „vatowskiej”. Przedsiębiorcy pytali o transakcje pomiędzy krajami Wspólnoty Europejskiej, o usługi budowlano — montażowe, o odliczenia podatku VAT związanego z zakupem paliwa do samochodów ciężarowych oraz o korzystanie z preferencyjnych stawek podatku.

Ustawa zakłada, że niższy podatek będzie obowiązywać jeszcze tylko kilka lat. Stawka 7 proc. podatku dotyczy obecnie choćby robót budowlano-montażowych. Po 2007 roku podatek wzrósłby do 22 proc. Część przepisów już została zaskarżona do Trybunału Konstytucyjnego, trwają też prace parlamentarne nad znowelizowaniem ustawy.

Zabrakło praktyków

Zbigniew Durczok, prezes Regionalnego Związku Rewizyjnego Spółdzielczości Mieszkaniowej w Katowicach i członek Krajowej rady Spółdzielczości w Warszawie:
Ani rada, ani związek rewizyjny nie może wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego, może to zrobić tylko grupa parlamentarzystów, ale możemy być doradcami w tej kwestii. Gdy opracowywano ustawę „vatowską” głos praktyków nie został wzięty pod uwagę i widać tego efekty. Od dłuższego czasu pracujemy nad możliwościami zmiany części zapisów. We wrześniu odbędą się kolejne spotkania, na których te kwestie będą poruszane i na Śląsku i w Warszawie.
Wiadomo, że planowane są zmiany ustawy, być może jeszcze w tym roku. Takimi trudnymi kwestiami są choćby, podatek od zakupu i wymiany okien w mieszkaniu. Jeśli okna się wymienia podatek wynosi 7 proc., jeśli tylko kupuje opłata wynosi 22 proc. Podobnie jeśli przekształcamy prawo własności do lokalu, tu także nie wiadomo w jaki sposób podatek powinien być naliczany. W całym kraju te kwestie mogą być różnie interpretowane przez specjalistów. Dlatego wątpliwości trzeba wyjaśnić jednoznacznie.